Κυκλοφορεί τις τελευταίες ημέρες μια ανάρτηση στα κοινωνικά δίκτυα, που θέλει στην Ισπανική γρίπη να σκοτώθηκαν όσοι είχαν εμβολιαστεί. Αυτό είναι λάθος.
Η πανδημία της Ισπανικής Γρίπης του 1918 ήταν η πιο σοβαρή πανδημία στην πρόσφατη ιστορία, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) και είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο από 17 έως 50 εκατομμυρίων ανθρώπων. Παρότι αποκαλείται "Ισπανική", στην πραγματικότητα δεν ξεκίνησε από την Ισπανία.
Ο ιός της Ισπανικής γρίπης, μεταπήδησε από τα πτηνά στον άνθρωπο και στη συνέχεια άρχισε να μεταδίδεται μεταξύ των ανθρώπων.
Στην Ελλάδα το πρώτο κρούσμα εντοπίστηκε στην Πάτρα. Από τις Ελληνικές περιοχές που επλήγησαν περισσότερο ήταν η Σκύρος, όπου πέθαναν πάνω από 1000 κάτοικοι, το ένα τρίτο του πληθυσμού της. Στην Αθήνα η γρίπη προκάλεσε τον θάνατο 1.668 ανθρώπων, στη Θεσσαλονίκη άλλων 5.284, ενώ στην Πάτρα οι νεκροί ξεπέρασαν τους 800. Η Δυτική Μακεδονία κατέγραψε 4.336 νεκρούς.
Η θνησιμότητα από την πανδημία ήταν υψηλή σε παιδιά κάτω των πέντε ετών και σε άτομα ηλικίας μεταξύ 20-40 και 65 ετών και άνω. Οι προσπάθειες για τον έλεγχο της εξάπλωσης περιορίστηκαν σε απομόνωση, καραντίνα, καλή προσωπική υγιεινή, χρήση απολυμαντικών και περιορισμούς των δημόσιων συγκεντρώσεων.
Το 1918, η ευλογιά, η λύσσα, ο τυφοειδής πυρετός, η χολέρα και η πανούκλα ήταν οι μόνες ασθένειες που μπορούν να προληφθούν από εμβόλια, σύμφωνα με μια έκθεση του CDC (Πίνακας 1). Η ισπανική γρίπη αναγνωρίστηκε ότι προκαλούνταν από ιό και όχι από βακτήριο, τη δεκαετία του 1930.
Χωρίς θεραπεία για τη γρίπη, πολλοί γιατροί συνταγογράφησαν φάρμακα που ένιωθαν ότι θα ανακουφίσουν τα συμπτώματα, συμπεριλαμβανομένης της ασπιρίνης, η οποία είχε το εμπορικό σήμα της Bayer το 1899 (η πατέντα έληξε το 1917), που σημαίνει ότι νέες εταιρείες ήταν σε θέση να παράγουν το φάρμακο κατά τη διάρκεια της επιδημίας της ισπανικής γρίπης.
Πριν από την απότομη αύξηση των θανάτων που οφείλονται στην ισπανική γρίπη το 1918, ο Γενικός Χειρουργός των ΗΠΑ, το Ναυτικό και το Journal of the American Medical Association είχαν προτείνει όλοι τη χρήση ασπιρίνης. Οι ιατροί συμβούλευαν τους ασθενείς να παίρνουν έως και 30 γραμμάρια την ημέρα, μια δόση που σήμερα είναι γνωστό ότι είναι τοξική. Τα συμπτώματα της δηλητηρίασης από ασπιρίνη περιλαμβάνουν υπεραερισμό και πνευμονικό οίδημα ή συσσώρευση υγρού στους πνεύμονες και τώρα πιστεύεται ότι πολλοί από τους θανάτους του Οκτωβρίου του 1918 (~ 200,000 άνθρωποι στην Αμερική), οφείλονταν στην πραγματικότητα από δηλητηρίαση από ασπιρίνη.
Όσο αφορά τον ισχυρισμό ότι πέθαναν μόνον όσοι είχαν εμβολιαστεί, είναι αβάσιμος. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι κάποιο εμβόλιο σκότωσε περισσότερους ανθρώπους από όσους δεν είχαν εμβολιαστεί. Σύμφωνα με ένα άρθρο από το NCBI το 2010 και με τίτλο «Ο στρατός των ΗΠΑ και η πανδημία γρίπης του 1918-1919», ήταν «η γρίπη και η πνευμονία που σκότωσαν περισσότερους Αμερικανούς στρατιώτες και ναυτικούς κατά τη διάρκεια του πολέμου από ό, τι τα εχθρικά όπλα». Οι ΗΠΑ κατασκεύασαν το πρώτο εμβόλιο γρίπης τη δεκαετία του 1940 και το πρώτο εμβόλιο πνευμονίας μέχρι το 1977.
Και στην Αυστραλία είχαν δημιουργηθεί εμβόλια για την προστασία από την ισπανική γρίπη, χρησιμοποιώντας βακτήρια που προέρχονταν από τους πνεύμονες των ατόμων που είχαν μολυνθεί.
Μέχρι το καλοκαίρι του 1919, η πανδημία της γρίπης είχε λήξει, καθώς εκείνοι που μολύνθηκαν είτε πέθαναν είτε ανέπτυξαν αντισώματα.
Σχεδόν 90 χρόνια αργότερα, το 2008, οι ερευνητές ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν τι έκανε τη γρίπη του 1918 τόσο θανατηφόρα: Μια ομάδα τριών γονιδίων επέτρεψε στον ιό να αποδυναμώσει τους βρογχικούς σωλήνες και τους πνεύμονες ενός θύματος και να ανοίξει έτσι τον δρόμο για βακτηριακή πνευμονία.
Από το 1918, υπήρξαν πολλές άλλες πανδημίες γρίπης, αν και καμία δεν ήταν τόσο θανατηφόρα. Μια πανδημία γρίπης από το 1957 έως το 1958 σκότωσε περίπου 2 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων περίπου 70.000 ανθρώπων στις Ηνωμένες Πολιτείες, και μια πανδημία από το 1968 έως το 1969 σκότωσε περίπου 1 εκατομμύριο ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων περίπου 34.000 Αμερικανών.
Ο ισχυρισμός λοιπόν ότι η Ισπανική γρίπη σκότωσε μόνο όσους είχαν εμβολιαστεί είναι λάθος.